Test timingu wyprostu stawu biodrowego
Mięsień pośladkowy wielki, według atlasów anatomicznych, jest głównym mięśniem odpowiedzialnym za prostowanie stawu biodrowego, a także jego kontrolę. We współpracy z pozostałymi mięśniami pośladkowymi kontroluje ustawienie w jednej linii – stawu kolanowego, miednicy i stawu skokowego. Jeśli mięśnie pośladkowe są osłabione lub zaburzona jest ich czynność to staw kolanowy może ulegać koślawieniu, a miednica – przechylać się na boki. Problemy spowodowane inicjacją ruchu przyczyniają się w znacznej mierze do problemów z kontrolowaniem siły.
Wśród sportowców, u których występują nagminne naderwania mięśni kulszowo-goleniowych lub zbyt duże napięcie mięśni przykręgosłupowych (głównie prostowników odcinka lędźwiowego kręgosłupa), testy funkcjonalne wykazują osłabioną pracę mięśnia pośladkowego wielkiego i zaburzony timing wyprostu stawu biodrowego. Charakterystyka testu:
Test polega na uniesieniu wyprostowanej w stawie kolanowym kończyny dolnej w pozycji leżenia na brzuchu z ramionami testowanego wzdłuż tułowia. Test pozwala określić, które mięśnie są odpowiedzialne za inicjację wyprostu stawu biodrowego. Kolejność wyprostu (tzw. „timing”) w stawie biodrowym powinien rekrutować najpierw mięsień pośladkowy wielki z minimalnym wyprzedzeniem mięśni kulszowo-goleniowych. Jako ostatnie pracować powinny mięśnie prostowniki grzbietu odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Badający poprzez ułożenie dłoni na ww. mięśniach, obserwuje które mięśnie kurczą się jako pierwsze.
Test ASLR
Mięśnie tylnej grupy uda to anatomiczne zginacze stawu kolanowego i prostowniki stawu biodrowego, jednakże podczas biegu mięśnie te spełniają dodatkową rolę. Przeciwdziałają one aktywności mięśnia czworogłowego uda, hamując przeprost w stawie kolanowym. Z kolei mała rozciągliwość mięśni tylnej grupy uda zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia urazu mięśni kulszowo-goleniowych. Mięśnie te charakteryzuje przewaga włókien szybkokurczliwych – szybko ulegają przykurczom oraz zmęczeniu, z jednoczesną nadaktywnością prowadzą do zaburzeń w sekwencji aktywacji mięśniowej. Mięśnie kulszowo – goleniowe przejmują główną rolę prostowników w stawie biodrowym, mogąc wyłączać i dezaktywować mięsień pośladkowy wielki. Efektem tego jest zmniejszenie lordozy odcinka lędźwiowego i zwiększenia ryzyka dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego o podłożu dyskopatycznym. Idąc dalej, przykurczone mięsnie kulszowo-goleniowe powodują reakcję łańcuchową przeciążając ścięgno Achillesa oraz ogranicza zgięcie grzbietowe w stawie skokowo-goleniowym, co skutkuje mniejszą dynamiką ruchu kończyn dolnych i zwiększeniem wydatku energetycznego podczas wysiłku fizycznego. Charakterystyka testu:
Zgięcie w stawie biodrowym wyprostowanej w stawie kolanowym kończyny dolnej ocenia mobilność mięśni kulszowo-goleniowych. Prawidłową normą zgięcia stawu biodrowego jest zakres 90-110ᵒ. Brak możliwości ustawienia kończyny dolnej prostopadle w stosunku do podłoża oznacza przykurcz mięśni kulszowo-goleniowych.
Przy każdym negatywnym wyniku testu skriningu (jest ich ponad 30) pierwszym działaniem, jakie powinniśmy podjąć jest terapia kompresyjno- niedokrwienna i technika autouwalniania powięziowo-mięśniowego grupy mięśniowej, której dotyczyło ograniczenie zakresu ruchu. Gdy uda nam się uwolnić punkty spustowe i zmobilizować tkankę powięziowo-mięśniową, następnym krokiem będzie zastosowanie poizometrycznej relaksacji mięśni i specyficznych ćwiczeń mobilizacyjnych lub wzmacniających, które mają za zadanie wyeliminowanie słabego „ogniwa”.
*Jeżeli w teście ASLR badanemu nie udało się zgiąć wyprostowanej kończyny dolnej do kąta 90ᵒ, nie powinien on wykonywać rozciągania mięśni kulszowo-goleniowych w siadzie prostym poprzez skłon tułowia w przód. Ta pozycja w omawianej sytuacji powoduje tyłopochylenie miednicy i pojawienie się negatywnych sił ścinających w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,
co wpływa na przeciążenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Zamiast skłonu tułowia w przód spróbuj utrzymać neutralne fizjologiczne krzywizny kręgosłupa i „zbliżyć” pępek do palców u stóp.
Zainteresowały Cię ww. testy i wskazówki dotyczące personalizacji treningu będące efektem oceny zdrowia i sprawności fizycznej (Skriningu)? Zapraszamy do zdobycia szerszej wiedzy w tym zakresie na naszych kursach Medycznego Trenera Personalnego. Szczegóły znajdziesz na stronie https://www.fit-academy.pl/kurs-medyczny-trener-personalny/