W postępowaniu korekcyjnym podopiecznych powinniśmy zacząć przede wszystkim od reedukacji wzorców ruchowych. Klient na obecną, nieprawidłową postawę ciała prawdopodobnie pracował latami, należy mu więc zwrócić uwagę, że zmiany będą wymagać czasu. W pierwszej kolejności trzeba ograniczyć jego czas spędzany w pozycji siedzącej w ciągu dnia. Jeśli ktoś pracuje w ten sposób to powinien robić częste przerwy, w celu rozruszania aparatu ruchu. Pozwoli to lepiej odżywić tkanki naszego organizmu, co ułatwi i przyspieszy proces nauki prawidłowej postawy.
Program korekcji wad postawy opiera się przede wszystkim na przywróceniu zaburzonej równowagi mięśniowej. Przy użyciu odpowiednich technik i ćwiczeń, powinniśmy przywrócić tkankom miękkim właściwą długość, elastyczność, siłę oraz napięcie. Tkanki osłabione należy ponownie zaktywizować do pracy w prawidłowej funkcji, dzięki czemu przejmą swoją naturalną rolę, a postawa ciała, dzięki takiemu działaniu będzie wracała do fizjologicznego ustawienia. Jednocześnie należy pracować nad rozluźnieniem mięśni przykurczonych, przywracając im ich naturalną długość i funkcje. Niezbędne będzie mobilizowanie tych segmentów ciała, które w wyniku choroby utraciły swoją mobilność i elastyczność. Aby terapia przynosiła zamierzone efekty, klient powinien regularnie wykonywać ćwiczenia oraz dbać na co dzień o prawidłową aktywną postawę i prawidłowe wzorce ruchowe.
Jedną z technik walki z wadami postawy, jest funkcjonalny trening korekcyjny, który oparty jest na odpowiedniej aktywacji i wywołaniu konkretnych reakcji w układzie mięśniowym, poprzez odruch i torowanie impulsów nerwowych do struktur zaangażowanych w ruch. Celem takiego treningu jest pozbycie się niekorzystnych kompensacji wytworzonych w ciele oraz zaangażowanie struktur do tej pory nieaktywnych. Całość programu korekcyjnego ma na celu przywrócenie równowagi funkcjonalnej w zaburzonych obszarach ciała, który możemy umocnić na dłużej dobrze zaplanowanym treningiem siłowym.
Praca terapeuty powinna skupić się na uwolnieniu patologicznego napięcia w strukturach skróconych oraz aktywacji i torowaniu nerwowym w osłabionych i wyłączonych z ruchu grupach mięśniowych. Warto na początku pracy rozluźnić system mięśniowo-powięziowy, co zmniejszy dolegliwości bólowe i przyspieszy postępy w korekcji wad postawy. Przy planowaniu przebiegu terapii należy skupić szczególną uwagę na źródle problemu, czyli zbyt napiętych i rozluźnionych tkankach mięśniowych, starając się wdrażać prawidłowe wzorce ćwiczeń korekcyjnych. W takich przypadkach w każdym treningu zaczynać powinniśmy od funkcjonalnej rozgrzewki, kończąc na odpowiednim potreningowym wyciszeniu. Kaczmarek (2017) sugeruje, że w dobie nowoczesnych i modnych sali treningowych, można ułożyć ciekawy i zróżnicowany trening angażujący całe ciało, w celu korekcji występujących wad postawy. Należy w takim przypadku pracować nad konkretnym i świadomym ruchem, uwzględniając przywrócenie prawidłowej stabilności i mobilności, w odpowiednich segmentach ciała, odpowiednio dbać o pozycję początkową i końcową każdego ćwiczenia, jednocześnie uwzględniając przy tym wszystkim technikę prawidłowego oddechu. Ww. wskazówki wpisują się w metodykę treningu siłowego metodą obwodową, zaczynając od 1-2 serii ćwiczeń siłowych, po 8-12 powtórzeń każdego ćwiczenia, z obciążeniem startowym rzędu 0,5-2,5kg.
Plecy okrągłe
W zespole skrzyżowania górnego, na początku postępowania naprawczego trener powinien skupić się na rozluźnieniu i rozruszaniu mięśni przykurczonych. Dlatego ważne jest, aby przed rozgrzewką wykonać uwalnianie punktów spustowych techniką autouwalniania powięziowo-mięśniowego, a do rozgrzewki włączyć ćwiczenia rozciągające klatkę piersiową (np. otwieranie klatki piersiowej) przy użyciu linek TRX, sztangi fitnessowej czy gumy power band. Dodatkowo należy pracować nad przywróceniem prawidłowej rozciągliwości i elastyczności grupy kulszowo-goleniowej, co wpłynie pozytywnie na ustawienie miednicy w neutralnym położeniu.
Następnie etapem postępowania powinno być rozruszanie odcinka szyjnego i piersiowego, dzięki ćwiczeniom mobilizacyjnym np. praca nad wyprostowaniem odcinka piersiowego kręgosłupa w siedzeniu, co ustabilizuje odcinek lędźwiowy i pozwoli nam wyizolować ruch, lub spider-man and reach (ćwiczenie 4).
Aby zapewnić najwyższą efektywność ćwiczeń korekcyjnych, przed wzmacnianiem mięśni osłabionych należy je wcześniej aktywować, poprzez wyizolowanie ich pracy – skupiamy się w tym momencie na aktywacji rotatorów zewnętrznych ramienia oraz mięśni odpowiadających za retrakcję i depresję łopatki. Janda w swoim podejściu zwraca uwagę, aby przed pracą w wielostawowych ćwiczeniach wyizolować i pobudzić do pracy mięśnie zanikające. W tym przypadku są to działania polegające na wzmacnianiu części wstępującej i środkowej mięśnia czworobocznego, rotatorów zewnętrznych ,trójgłowego ramienia, mięśni zębatych przednich, mięśni ściągających łopatkę, prostowników grzbietu odcinka piersiowego i izometryczną pracę mięśni zginających szyję. Dodatkowo warto wprowadzić ćwiczenia CORE stability, które uczą dodatkowo utrzymania prawidłowej postawy ciała.
Po treningu z klientem, mającym zespołem skrzyżowania górnego, stosujemy relaksację z pracą oddechową, którą możemy połączyć z mobilizacją odcinka piersiowego lub rozciągnięciem mięśni piersiowych, dźwigacza łopatki, czworobocznego części zstępującej i mięśnia mostkowo- obojczykowo-sutkowych.
Plecy wklęsłe
W przypadku występowania zespołów posturalnych (zespołu skrzyżowania górnego i dolnego), na samym początku pracy z klientem, należy skupić się narozluźnieniu i uelastycznieniu przykurczonych grup mięśniowych. W tym celu warto skorzystać z technik autouwalniania mięśniowo-powięziowego, jako formy niwelowania punktów spustowych szczególnie w obrębie przedniej strony uda. W zespole skrzyżowania dolnego warto włączyć do rozgrzewki ćwiczenia stretchingu mięśni prostych uda i biodrowo-lędźwiowych, w celu przywrócenia ich odpowiedniej długości i elastyczności.
W kolejnym etapie usprawniania, należy nauczyć klienta celowo aktywować ruch od stawów biodrowych, z jednoczesnym ograniczeniem ruchu w miednicy i odcinku lędźwiowym kręgosłupa (ćwiczenie 6). Dodatkowo trener powinien przywrócić prawidłową mobilność w stawach biodrowych, aby zwiększyć ruchomość tego obszaru. W tych działaniach powinniśmy priorytetowo wykorzystywać stretching dynamiczny z zastosowaniem podczas tych ćwiczeń gum crossfitowych w obszarze pachwiny, które pomogą uelastycznić przykurczone części torebek stawowych.
Następnym etapem przywrócenia prawidłowej postawy ciała, w zespole skrzyżowania dolnego, jest aktywacja uśpionych grup mięśniowych, które należy dodatkowo wzmacniać w części głównej treningu. Celem tego etapu jest izolowane pobudzenie do pracy osłabionych grup mięśni pośladkowych (wielkich, średnich i małych) oraz grupy mięśni brzucha, które to wspólnie mają kluczowy wpływ na błędne ustawienie miednicy – w patologicznym przodopochyleniu. Główna część treningu powinna skupiać się na utrwaleniu działań z rozgrzewki. Za pomocą funkcjonalnego treningu korekcyjnego dążymy do zwiększenia masy i siły mięśniowej osłabionych grup mięśniowych – pośladków, grupy mięśni kulszowo-goleniowych, mięśnia prostego brzucha, skośnych zewnętrznych i wewnętrznych oraz mięśnia poprzecznego brzucha. Powinniśmy do tego wykorzystać trening CORE stability.
Wtórnie do zespołu skrzyżowania dolnego, występuje zespół skrzyżowania górnego. Dlatego w postępowaniu korekcyjnym, uzasadnionym będzie wzmacnianie rotatorów zewnętrznych oraz mięśni odpowiadających za retrakcję i depresję obręczy barkowej. Pozwoli nam to także urozmaicić trening i poszerzyć zakres działań korekcyjnych na korekcję całościową naszego klienta.
Na koniec treningu warto zastosować techniki relaksacyjno-oddechowe, połączone z rozluźnianiem i rozciąganiem mięśni biodrowo-lędźwiowych, prostych uda, gruszkowatego, grupy przywodzicieli stawu biodrowego, prostowników odcinka lędźwiowego czy czworobocznego lędźwi. Dodatkowo możemy zastosować rozbijanie i terapię kompresyjno-niedokrwienną mięśnia naprężacza powięzi szerokiej w celu jego uelastycznienia i rozluźnienia.
-SMR – przedniej, bocznej i przyśrodkowej strony uda, prostowników grzbietu i gruszkowatego. Dodatkowo ćwiczenia rozciągające zginacze biodra np. rozciąganie kanapowe. W celu wydłużenia i przywrócenia elastyczności mięśniom mocno napiętym.
-Mobilizacja bioder w różnych ustawieniach kończyn np. hip extension i kickback.
-Dobra aktywacja pracy pośladka – monster walk, glutebridge, pozycja małża i aktywacja mięśni brzucha w pozycjach niskich – deadbug with wall itp. Dodatkowo należy nauczyć klienta rozróżniać ruch bioder od miednicy i kontroli psychomotorycznej miednicy – kładziemy osobę na plecach z nogami zgiętymi w kolanach, podkładamy jej pod plecy skakankę/gumę, następnie każemy docisnąć ją lędźwiami.
-W kolejnym etapie skupiamy się na wzmocnieniu mięśni osłabionych – brzuch, pośladki, grupa mięśni kulszowo goleniowych.
-Po treningu stosujemy relaksacje z pracą oddechową połączoną z rozluźnianiem mięśni zginaczy bioder (biodrowo-lędźwiowy, prosty uda) i mięśni prostowników odcinka lędźwiowego, ew. czworobocznego lędźwi.