W wyczynowym sporcie jednym z ważnych celów treningowych jest rozwój siły eksplozywnej. Można ją opisać jako  kombinacje szybkości ruchu z możliwością generowania siły.   W powszechnym pojęciu, plyometria i związane z nią ćwiczenia nazywane są „treningiem skokowym”. Charakterystyczne dla treningu plyometrycznego są bardzo gwałtowne, ekscentryczne obciążenie mięśni z uruchomieniem potężnego odruchu na rozciąganie oraz eksplozywne uwolnienie energii zgromadzonej w tkankach łącznych tworzących powięzie zwanych w skrócie siłą reaktywną lub cyklem skrócenie-rozciągnięcie (SR)

Zadaniem treningu plyometrycznego jest maksymalne skrócenie odcinka czasu niezbędnego do przejścia od wysiłku ekscentrycznego do koncentrycznego (Schnabel i wsp., 2011), czyli skrócenie fazy amortyzacji pomiędzy ww. wysiłkami. W naukach o sporcie siłę eksplozywną traktuje się jako niezależną cechę motoryczną, w dużym stopniu determinowaną siłą maksymalną, wzorcem unerwienia mięśni oraz zdolnością powięziowej tkanki łącznej do generowania elastycznego odbicia (schmidtbleicher i Gollhofer, 1985)

W porównaniu z czysto koncentryczną pracą mięśni, bez poprzedzającej jej fazy ekscentrycznej w cyklu SR uzyskuje się większą produkcję siły (Komi, 2000). Istnieją 2 proponowane wyjaśnienia takiego zjawiska:

• Model neurofizjologiczny twierdzi, iż gwałtowne, wstępne rozciągnięcie wrzecion w fazie ekscentrycznej prowadzi do wyzwolenia mocnego odruchu na rozciąganie. W rezultacie pojawiający się później skurcz koncentryczny jest silniejszy ze względu na pobudzenie większej liczby jednostek motorycznych (Komi,1992)
• Model mechaniczny wyjaśnia, iż większa wydajność cyklu SR związana jest z magazynowaniem energii w obrębie elastycznych tkanek powięzi. Jej sprężyste uwolnienie w fazie koncentrycznego ruchu umożliwia produkcję większej siły (Komi, 2000). Kluczowym elementem cyklu SR jest przejście od fazy ekscentrycznej do koncentrycznej, co określono mianem „fazy amortyzacji” (Chu, 1998) Jeśli ta pośrednia faza trwa zbyt długo- zgromadzona energia zostaje uwolniona w postaci ciepła (Radclife, 1999).

Schmidtbleicher i Gollhofer (1985) zauważyli, że u wytrenowanych zawodników w tkance mięśniowej faza amortyzacji trwa ok. 100 ms. Idealne sprzężenie pomiędzy fazą ekscentryczną a koncentryczną zawiera się w przedziale 15-25ms (Bosco i wsp., 1981), co jest charakterystyczne dla izometrycznego skurczu mięśni (długość mięśnia nie ulega wtedy zmianie).

W jaki sposób dochodzi zatem do generowania tak znacznych sił?

•  Model mechaniczny wskazuje, że w trakcie szybkiego napięcia wstępnego tkanek powięziowych, w fazie ekscentrycznej dochodzi do magazynowania energii kinetycznej, co jest wykorzystywane w elastycznym odbiciu powięziowym. Kawakami i wsp., (2002) potwierdzają, że podczas ruchu w kierunku przeciwnym , czyli w fazie ekscentrycznej cyklu SR, mięsień brzuchaty łydki pracuje niemal izometrycznie , bez wyraźnych zmian długości włókien mięśniowych. Większą produkcję siły można zatem przypisywać elastycznemu odbiciu wytwarzanemu  przez sprężyste tkanki powięziowe.

W ćwiczeniach plyometrycznych zawierających elementy podskoków Dean i Kuo (2011) zaobserwowali, że elastyczność struktur powięziowych zmniejsza zaangażowanie włókien mięśniowych, a przez to również wydatek energetyczny. W bieganiu , trening plyometryczny poprawia metabolizm tlenowy (Spurrs i wsp., 2003)

Rozpoczynając trening plyometryczny należy zadbać o uzyskanie właściwej techniki ruchu. Celem jest poprawa wyników sportowych, ale również uniknięcie kontuzji.

Impulsowo  działające siły o znacznych wielkościach, wprowadzają znaczące ryzyko wystąpienia kontuzji stawowych. Należy być świadomym, iż ten typ oddziaływania może prowadzić do degeneracji mięśni i destrukcji powięziowych struktur kolagenowych bez widocznych oznak osłabienia mięśni szkieletowych (Tofas i wsp., 2008). Ryzyko to związane jest ze zbyt dużą objętością lub wykorzystania niewłaściwych ćwiczeń, niż z samego faktu jego zastosowania (Verkhoshanky i Siff, 2009)

Zachowanie poprawności technicznej, stworzenie stosownej drabiny progresji i zadbanie o właściwa powierzchnię do lądowania wydają się być najbardziej istotne dla prewencji uszkodzeń ciała. Zaleca się wykonywania ćw. rozwijających siłę eksplozywną na gumowych matach , sprężynujących podłogach, twardej-naturalnej trawie, przy jednoczesnym unikaniu betonu i asfaltu. Nadmiernie miękkie podłoża zmniejszają efektywność tego rodzaju treningu.

Nie wszystkie skoki czy ćw. oporowe wykorzystujące cykl rozciąganie-skurcz są ćw. plyometrycznymi. (jedynie te skracające do minimum fazę amortyzacji pomiędzy pracą ekscentryczną a koncentryczną mięśni). Celem tych ćw. mogą być: zwiększenie mocy i poprawa prędkości rozwijania siły,  poprawa techniku ruchu, np. wyskoku, ale również skrócenie czasu zmiany kierunku ruchu (poprawa zwinności)

Dokładnie zaplanowany na przestrzeni całego sezonu trening plyometryczny może przyczyniać się do zmniejszenia częstości występowania kontuzji stawu kolanowego u sportowców wykonujących skoki i zrywne ruchy (Hewett i wsp., 1999).