Kiedy rozpoczynamy swoją przygodę z klientem i bierzemy za niego odpowiedzialność, musimy liczyć się z tym, że bardzo często osoba przychodząca pierwszy raz na siłownie nie ma pojęcia o żadnej aktywności fizycznej. Decydując się na współpracę z takim klientem musimy otoczyć go opieką, a swoją kompetencją wzbudzić zaufanie. Największe zaufanie u takiej osoby wzbudzimy profesjonalnym podejściem i zauważeniem momentu, kiedy trzeba go odesłać do specjalisty.
System flag jest w Polsce dosyć dobrze znany. Najważniejsze w pierwszej fazie wywiadu jest wykluczenie występowania CZERWONYCH FLAG, czyli bezwzględnych przeciwwskazań do treningu. Takimi przeciwwskazaniami mogą być złamanie, nieustający ból nocny, nagła utrata masy ciała, nowotwór. Wszystkie z tych przykładów powinny zapalić lampkę w naszej głowie, żeby przed rozpoczęciem pracy z takim pacjentem odesłać go do lekarza specjalisty, który może dać wskazówki zarówno pacjentowi jak i trenerowi odnośnie planowania treningu.
Pomarańczowa flaga dotyczy zaburzeń psychicznych klienta. Bardzo ciężko współpracuje się z osobami, które cierpią na depresję kliniczną, zaburzenia osobowości czy PTSD. Nie wyklucza ich to oczywiście z możliwości trenowania i współpracy z trenerem, jednak w takich przypadkach warto wykazać się dużo większą ostrożnością.
Oprócz typowo klinicznego podejścia niezmiernie ważnym jest zadanie kilku pytań o aspekt psychospołeczny, czyli stan emocjonalny pacjenta, relacje międzyludzkie, charakter pracy, rodzinę, ponieważ to często one mogą dużo powiedzieć nam o kliencie.
W idealnym scenariuszu współpraca na linii lekarz specjalista – fizjoterapeuta – trener personalny – klient, byłaby normą. Niestety w większości przypadków tak nie jest, dlatego warto zastanowić się, co możemy zrobić, aby klient czuł się jak najbardziej bezpiecznie.
Bez zastanowienia, gdy zaobserwujemy u naszego klienta jakąś czerwoną, bądź pomarańczową flagę należy go odesłać do lekarza specjalisty. W przypadku flagi żółtej bądź niebieskiej należy zastanowić się czy pomocna okaże się konsultacja z fizjoterapeutą. Gdy podczas ćwiczeń klient zgłasza ból, nie jest w stanie poprawnie technicznie wykonać ćwiczenia mimo długiego i wyczerpującego instruktażu, techniki mobilizacji nie przynoszą poprawy zakresu ruchomości, pojawiają się zmiany przeciążeniowe organizmu, podejrzewamy naderwanie, zerwanie mięśnia lub gdy ból utrzymuje się długo po tym jak skończył trening dla własnego bezpieczeństwa zasugeruje mu wizytę u fizjoterapeuty, który interdyscyplinarnie podejdzie do danego problemu. Bardzo ważne w pracy na siłowni jest współpraca trenera personalnego z fizjoterapeutą nie tylko w przypadku gdy coś złego się dzieje, ale również w fazie zbierania wywiadu, planowania treningu, przełamania stagnacji w treningu.
Ostatnim, ale niezmiernie ważnym w dzisiejszych czasach aspektem jest rozpoznanie flagi czarnej. Świadomość ludzi jest coraz większa i przez to może okazać się, że będzie oskarżał trenerów o pogorszenie stanu zdrowia. Do tego dochodzą konflikty z ubezpieczycielami, a jak wiadomo powinniśmy skupić się na treningu a nie na prawnych przepychankach.
FLAGA |
CHARAKTER |
PRZYKŁADY |
CZERWONA |
Symptomy poważnej patologii |
Zespół ogona końskiego, złamania, nowotwór, nieustający ból nocny, nagła utrata wagi, znieczulica, nadciśnienie |
POMARAŃCZOWA |
Zaburzenia psychiczne |
Depresja kliniczna, zaburzenia osobowości, PTSD |
ŻÓŁTA |
Symptomy pojawiającej się kontuzji |
Ból miejscowy bądź promieniujący, problemy z przyjęciem PW, techniki mobilizacji nie przynoszą poprawy zakresu ruchomości, pojawiają się zmiany przeciążeniowe organizmu, podejrzewamy naderwanie, zerwanie mięśnia lub gdy ból utrzymuje się długo po tym jak skończył trening, stagnacja lub regres formy |
NIEBIESKA |
Percepcja związku między pracą a zdrowiem |
Przekonanie, że praca jest zbyt obciążająca I spowoduje brak efektów treningu. |
Reakcje emocjonalne |
Lęk, strach, niepokój, wysoki poziom stresu |
|
Zachowanie względem bólu |
Unikanie aktywności w obawie przed bólem lub jakąś kontuzją, nadmierne poleganie na pasywne formy terapii |
|
CZARNA |
Prawne lub kontekstowe przeszkody |
Konflikt z ubezpieczycielem, nadopiekuńcza rodzina, ciężka praca z brakiem modyfikowania obowiązków |
PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI WYŁAPYWANIA POSZCZEGÓLNYCH FLAG:
FLAGA CZERWONA –Przede wszystkim dokładny obszerny wywiad. Klienci często niechętnie chwalą się takimi dolegliwościami, więc naszą rolą jest zadawanie konkretnych pytań np. „Czy miał pan jakieś urazy, złamania?”, „Czy choruje, bądź chorował Pan na nowotwór?”
FLAGA POMARAŃCZOWA – Podobnie jak w przypadku z flagą czerwoną, jednak musimy tutaj wykazać się swoją intuicją.
FLAGA ŻÓŁTA – W większości przypadków wystarczy słuchać swojego klienta. W przypadku, gdy pacjent nie informuje o tego typu problemach, warto ponownie zrobić badanie screeningowe obszaru, który podejrzewamy, że jest dysfunkcyjny. Jeśli któryś z testów wyjdzie pozytywny, warto wdrożyć postępowanie korekcyjne lub odesłać do fizjoterapeuty. Innymi wskaźnikami mogą być testy oporowe, które prowokują ból, palpacyjnie wyczuwalne wzmożony tonus mięśniowy czy długa stagnacja lub regres w treningu. Naczelną zasadą dla każdego trenera personalnego powinno być zdanie: „Jeśli podczas któregoś ćwiczenia, Twój pacjent odczuwa ból, zastanów się dlaczego go boli!”
FLAGA NIEBIESKA – Wiadomo, że praca trenera w większości przypadków nie ogranicza się jedynie do rozpisywania planu treningowego, ale również do wspólnego spędzania czasu z klientem, który potrzebuje wsparcia, rozmowy, empatii. Nad niebieskimi flagami możemy sobie popracować w ten sposób, jednak jeśli nie przyniesie to pożądanego efektu – odeślijcie klienta do psychologa, bądź innego lekarza specjalisty.
FLAGA CZARNA – Bądźcie ostrożni, zastanówcie się nad wykupieniem ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej zawodu trenera personalnego i podczas wywiadu i pierwszego spotkania dajcie klientowi do podpisu „Kartę Klienta” w której będą wypisane wyniki screeningu i wywiadu.