Pamiętaj, że dobry trening personalny to trening zaplanowany. Każda osoba wymaga innego podejścia, dlatego każda sesja treningowa powinna być planowana indywidualnie, w oparciu o profil klienta, wyznaczone cele i postępy. Z tego artykułu dowiesz się, z jakich etapów powinno składać się planowanie treningów, czemu jest ono tak bardzo istotne i… dlaczego trener personalny jest jak instruktor pływania.

Dlaczego w ogóle trening personalny?

Trening personalny to inwestycja klienta, który potrzebuje wsparcia i wskazania drogi, by móc osiągnąć zamierzony cel (jakim może być np. polepszenie zdrowia, schudnięcie czy zwiększenie siły). Każdy klient ma inne preferencje i potrzeby, dlatego należy planować treningi nie tylko na początku współpracy, ale i później je modyfikować tak, by jak najlepiej odpowiadały na aktualne potrzeby i możliwości ćwiczącego.

Indywidualne podejście i dopasowanie planu treningów do planu dnia oraz preferencji stanowią z perspektywy klienta największą wartość. Za nie także jest on skłonny najwięcej płacić. Tendencja ta stwarza pole do popisu trenerom personalnym – w tym kontekście branża fitness ma przewagę nad innymi branżami.

Trener personalny jak instruktor pływania

Klient chce być traktowany indywidualnie. Na siłowni, gdzie jest jeden trener dyżurujący bądź podczas ćwiczeń w grupie, trener/instruktor nie ma możliwości poświęcenia odpowiedniej ilości czasu każdemu i właśnie to przemawia na korzyść wyboru treningów personalnych.

Z tego też powodu o trenerach personalnych mówi się jak o instruktorach pływania – są osobistymi nauczycielami, korygują i dają wskazówki oraz patrzą na indywidualne preferencje i potrzeby, podczas gdy trener dyżurujący – niczym ratownik – z powodu braku czasu dla wszystkich ćwiczących skupia się przede wszystkim na zapobieganiu kontuzjom, a nie na pracy na sukces.

Po co w ogóle planować sesje treningowe?

Trening personalny jest oparty na obustronnym zaangażowaniu. Żeby klient nie poddał się przedwcześnie i nie zrezygnował z naszych usług nim zdąży osiągnąć rezultaty, trzeba go poznać i zbudować z nim relację już na początku współpracy. Jako trener jesteś odpowiedzialny za poznanie potrzeb oraz preferencji klienta i dostarczenie mu jak najlepszego treningu. Bliska relacja z klientem pozwoli Ci także na zebranie solidnego feedbacku.

Plan treningowy musi być starannie zaprojektowany i na bieżąco weryfikowany, a jeśli jest taka potrzeba, także modyfikowany. By plan był skuteczny, powinieneś patrzeć na silne punkty i słabości klienta. Planowanie sesji jest po to, byś mógł zapobiec sytuacjom wybrakowanej obsługi. Dobry trener ma także w zanadrzu kilka scenariuszy na nieprzewidziane sytuacje, takie jak popsuta maszyna.

Jak planować sesje treningowe?

W planowaniu aktywności najważniejsze jest uwzględnienie tego, co preferuje klient (dni i pory dnia treningów, trening na zewnątrz czy wewnątrz), a także jego celów. Określenie tych czynników powinno być punktem wyjścia do stworzenia planu działania, który umożliwi optymalne połączenie celów klienta z efektami, jakie może on osiągnąć. Warto też oszacować termin realizacji celu oraz zdefiniować zewnętrzne oraz wewnętrzne motywatory, które działają na klienta.

Trener powinien, uwzględniając te czynniki, zaplanować spotkania tak, by każde z nich przyczyniało się do osiągnięcia mikro celów, które będą „przystankami” na drodze osiągnięcia celu końcowego, czyli makro celu. W czasie wspólnych sesji trener personalny powinien korygować klienta, utrwalać nawyk prawidłowego wykonywania ćwiczenia, rozmawiać o obranych celach i postępach, a także dawać wsparcie.

Jak krok po kroku osiągnąć makro cel?

Aby razem z klientem osiągnąć jego makro cel należy zaplanować zarówno treningi wykonywane wspólnie, jak i te, dopełnią główny program treningowy, czyli te, które klient będzie wykonywał samodzielnie (takie jak np. ćwiczenia w domu, joga, pływanie, rowery). Sesje z trenerem powinny motywować klienta i wspierać go w osiąganiu postępów, dlatego tak ważne jest dostosowanie ich do potrzeb klienta i zbieranie oraz dawanie informacji zwrotnej.

Ponieważ podczas sesji wykonywanych przez klienta samodzielnie trener jest nieobecny, do planu treningów należy je włączyć dopiero wtedy, gdy klient osiągnie już pewny wystarczający poziom praktyki i aktywność fizyczna wejdzie mu w nawyk. Nasz klient powinien już wtedy mieć na swoim koncie osiągniętych kilka mikro celi, takich jak np. prawidłowe wykonanie ćwiczeń i samodyscyplina.

Jak zaplanować sesję, w której nie uczestniczy trener?

Jeżeli przyjmiemy za makro cel np. 30 minut biegania, powinniśmy rozpisać klientowi ilość treningów i mikro cele na każdy z nich, np.:

Trening nr 1 – cel: 5 minut biegu.

Trening nr 2 – cel: zwiększenie czasu biegu do 8 minut…

… i tak dalej – podobnie można zaplanować treningi z ciężarami (wtedy trzeba uwzględnić ciężar, ilość serii oraz ilość powtórzeń).

Jako trener powinieneś także dawać wskazówki, jak takie treningi powinny wyglądać, by były jak najbardziej efektywne. Przykładowo, dla celu „chcę biegać przez 30 minut” trener może dać takie wskazówki odnośnie całego treningu, jak:

1. Zaparkuj samochód kawałek dalej, a gdy dojdziesz do parku, zrób rozgrzewkę.
2. Biegnij określonym dla danego treningu tempem i przez określony czas.
3. Pod koniec sesji zwolnij tempo, uspokój ciało, zrób stretching i dopiero wróć do samochodu.

W jaki sposób powinienem przygotować się do sesji z klientem?

Każdy trening jest unikalny i wymaga specjalnego przygotowania. Przed każdym z nich trener powinien zacząć swoje przygotowania jeszcze przed wyjściem z domu. Schludny wygląd, ułożone włosy i czyste ubrania to podstawa. Na spotkanie z klientem trener powinien zabrać potrzebne dokumenty – plan treningowy, notatki z poprzednich sesji (humor, wyniki, motywacje, preferencje) oraz rozpiskę makro i mikro celów.

Po dotarciu na siłownię trener powinien sprawdzić działanie sprzętu i przygotować akcesoria, które planuje wykorzystać w trakcie sesji. Trener powinien też sprawdzić dostępność oraz czystość maszyn i wolnych ciężarów, a także – jeżeli to możliwe – ułożyć sprzęt w takiej kolejności, w jakiej będzie on używany. Wtedy ma też on chwilę na przemyślenie ewentualnych scenariuszy, jakie mogą mieć miejsce.

Dlaczego przygotowanie do każdej sesji jest ważne?

Sposób przygotowania się do sesji przedstawiony powyżej powinien mieć miejsce przed każdym spotkaniem z klientem. Dlaczego? Bo pomaga on dostosować trening i podejście do potrzeb klienta. Jest on także pomocny w zaplanowaniu, jakie ćwiczenia można zrobić z klientem w przypadku nieprzewidzianej sytuacji, takiej jak np. popsuta czy zajęta maszyna.

Trener musi mieć wtedy w zanadrzu sensowną alternatywę, która będzie atrakcyjna dla klienta i pozwoli mu osiągnąć zamierzone cele treningowe. Taka wymuszona przez sytuację improwizacja może jednak wnieść do treningów coś nowego oraz świeżego i tym samym zwiększyć zaangażowanie klienta. W zależności od profilu klienta, „improwizowane sesje” mogą stać się częścią planu głównego programu treningowego. Zawsze jednak trener powinien mieć zaplanowane scenariusze na różne ewentualności.

Planowanie treningów na sali treningowej

Jeżeli siłownia, na której ćwiczysz z klientem, jest prywatna albo jako trener masz własny sprzęt, mało prawdopodobna jest nieprzewidziana sytuacja, która nie pozwoliłaby wam dokończyć treningu. Zupełnie inaczej niż na regularnej siłowni, gdzie szczególnie w godzinach szczytu rotacja klientów jest duża, a sprzęt oblegany.

W trakcie treningów na siłowni w godzinach szczytu, trener powinien unikać tłumaczenia i prezentowania trudnych, nowych, wymagających ćwiczeń. Żeby w treningu jeden na jeden nie przeszkadzali też inni ćwiczący na siłowni, np. znajomi trenera, najlepiej po prostu unikać umawiania się na treningi personalne w porannych i popołudniowych godzinach szczytu na siłowni.

Planowanie treningów w plenerze

Treningi na zewnątrz są idealne dla osób, które nudzi tradycyjny trening na siłowni, ale także dla osób, które całe dnie spędzają za biurkiem i potrzebują kontaktu z naturą, wyjścia na świeże powietrze – w końcu łatwiej jest nam relaksować się na zewnątrz. Niestety, planowanie sesji outdoorowych nie jest tak proste jak planowanie treningów w sali treningowej. Treningi w plenerze wymagają bowiem bycia przygotowanym na więcej scenariuszy.

Biorąc pod uwagę czynniki pogodowe, treningi na zewnątrz najlepiej przeprowadzać od kwietnia do września. Poza uwzględnieniem pogody i temperatury, ważne jest także uwzględnienie nawierzchni (gleba? asfalt?), wilgotności i widoczności. Wymagane są odpowiednie buty, trener musi także sprawdzić ścieżki przy różnych warunkach pogodowych i przy różnym stopniu oświetlenia.

Trener a kształtowanie postaw

Rola trenera we wpajaniu klientowi zasad zdrowego żywienia i życia jest nieoceniona. Trener powinien na każdym etapie zapewniać klientowi aktywne wsparcie, tak by był on w stanie wytrwać w swoich postanowieniach. Jako trener powinieneś zatem być przykładem – to ważne szczególnie na początku relacji, gdy klienci rezygnują z usług najczęściej. Zazwyczaj chcą oni świetnych wyników, a kiedy rezultaty przychodzą, ale nie takie, jakich klienci oczekiwali, pojawia się w nich zawód, motywacja siada, a co niektórzy z treningów chcą zrezygnować.

Rolą trenera jest zmotywowanie klienta do ukończenia programu. W tym celu pomoże stworzenie środowiska, w którym klient czuje się dobrze oraz pewnie, a także wyznaczone i osiągnięte mikro i makro cele. Warto na samym początku współpracy poinformować klienta, kiedy powinny przyjść pierwsze efekty i że to normalne, że efekty nie będą od razu spektakularne i że mogą pojawić się w nich zastoje.

Jakie problemy mogą się pojawić w trakcie współpracy i jak je rozwiązać?

Jako trener powinieneś wiedzieć jak, w zależności od profilu klienta, wytłumaczyć mu problem i jak zmotywować go do dalszej pracy mimo zmiany nastawienia, tak by ten nie zrezygnował z programu przed jego ukończeniem.

Trener powinien:

1. Poznać powód niezadowolenia klienta,
2. Zaprezentować klientowi problem we właściwy sposób,
3. Mieć w zanadrzu sposoby, w jakie można poradzić sobie z problemem.

Przykładowe problemy i sposoby ich rozwiązania:

Problem nr. 1. Klient ma wysokie oczekiwania, a rezultaty są średnie

Sposoby zaprezentowania i rozwiązania problemu:
– wytłumacz klientowi w łatwy i jasny sposób, jaką drogę musi przejść, by osiągnąć swój cel; zarysuj wymagania czasowe, opowiedz też o możliwościach adaptacyjnych ludzkiego organizmu -> analizuj profil i zachowanie klienta tak, by wiedzieć, w jaki sposób z nim rozmawiać;

– poinformuj klienta o planach treningowych, nad którymi czuwasz i które to na bieżąco modyfikujesz oraz określ, kiedy klient może oczekiwać rezultatów –> podaj proste i konkretne przykłady procesu adaptacji organizmu;

Problem nr. 2. Zawiedzione oczekiwania klienta
Sposoby zaprezentowania i rozwiązania problemu:
– na bieżąco monitoruj wyniki sesji treningowych -> zdefiniuj ewentualne prawdopodobieństwo i nieprawdopodobieństwo przyczyn odpowiedzialnych za porażkę;
– posłuż się zbieranym od klienta feedbackiem –> planuj nowe aktywności i na bieżąco rozwiewaj jego wątpliwości;

Powód nr. 3. Braki w motywacji
Sposoby zaprezentowania i rozwiązania problemu:
– planuj mierzalne miko celów –> krytycznie analizuj oczekiwania klienta i informuj o tym, kiedy i jakie pojawią się efekty
– wprowadź do treningów różnorodność, zapewniaj klientowi nowe bodźce i ciekawe doświadczenia treningowe –> wspólnie z klientem krytycznie analizuj osiągnięte rezultaty

Słowem podsumowania

W całym procesie zmiany, który wyznaczają sesje treningowe z trenerem personalnym, klient musi mieć poczucie, ze jest „aktywnym graczem” a nie „pasywnym odbiorcą” doświadczeń. Tylko pełna zrozumienia, sympatii i empatii relacja między klientem a trenerem, może – poprzez program treningowy – poprowadzić do głębokich zmian w sposobie życia klienta. Wyznaczanie mikro celów i dokładne dokumentowanie postępów umożliwia odtworzenie drogi, którą przeszedł klient, co może być pomocne szczególnie, gdy pojawiają się braki w motywacji.